GRANICE WIELKIEGO KACKA

Wielki Kack to dziś jedna z większych obszarowo dzielnic Gdyni. Jego współczesne administracyjne granice w przeważającej części pokrywają się z granicami historycznymi. Jednak na przestrzeni lat dochodziło do pewnych zmian w granicach. Do najbardziej istotnych należą modyfikacje, które zaszły we współczesnych już czasach, kiedy to do Wielkiego Kacka przyłączono część terenów historycznie niezwiązanych z Kackiem (np. Kacze Buki), a odłączono tereny historyczne (np. Bernardowo). Niniejszy artykuł przedstawia jak kształtowały się granice Wielkiego Kacka na przestrzeni wieków. Praca oparta jest na źródłach pochodzących z literatury przedmiotu, stosownych uchwał oraz map archiwalnych. Tekst wzbogacono o mapki podglądowe.

POJAWIAJĄCE SIĘ I ZNIKAJĄCE BIZNESY

 

Postęp technologiczny jest tak szybki, że w różnych jego etapach pojawiają się pewnego rodzaju usługi publiczne, które po pewnym czasie przestają być potrzebne i znikają. Takie zjawisko można też zaobserwować na obszarze Wielkiego Kacka i Karwin. Niniejszy artykuł opisuje historię usług, które znikają bądź już zniknęły z ulic dzielnicy – wypożyczalnie video, kafejki internetowe, automaty telefoniczne, kioski i inne. Przez lata były one ważną częścią życia, obecnie stają się częścią historii Wielkiego Kacka i Karwin. Sentymentalne opracowanie wzbogacono zdjęciami.

WIELKOKACKI HANDEL - DZIEJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ

Wielki Kack i Karwiny to dzielnice o rozwiniętych funkcjach handlowych. Funkcjonuje tu sporo zarówno większych sklepów jak i małych rodzinnych biznesów. W niniejszym artykule opisano handlowe dzieje dzielnic, przedstawiono historyczne sklepy oraz szczegółowo zaprezentowano historię centrum handlowego przy ul. Nowowiczlińskiej i bardziej znaczących sklepów wewnątrz dzielnic. Dokonano także analizy obecnej sytuacji handlowej na omawianym obszarze. Pracę uzupełniono planami targowiska i centrum handlowego, mapą z zaznaczonymi wszystkimi punktami handlowymi w Wielkim Kacku i na Karwinach, a także zdjęciami historycznych nieistniejących już sklepów i ich śladów, które można odnaleźć w dzisiejszych czasach.  Przy tworzeniu artykułu oparto się na wspomnieniach zarówno autorskich jak i mieszkańców Wielkiego Kacka i Karwin.  

ROZWÓJ USŁUG PUBLICZNYCH W WIELKIM KACKU

Wielki Kack i Karwiny jako duże dzielnice mieszkaniowe oferują szeroki zakres usług publicznych zapewnianych przez państwo lub miasto takich jak: oświata, służba zdrowia, straż pożarna, usługi pocztowe, czy też transport publiczny . Na dzisiejszych ziemiach obu dzielnic usługi publiczne zaczęły być oferowane już w drugiej połowie XIX wieku. Niniejszy artykuł przestawia historię rozwoju poszczególnych usług – historię szkoły, przychodni, remizy, komisariatu, urzędu pocztowego, urzędu rady dzielnicy i biblioteki. W opracowaniu pominięto jedynie temat transportu publicznego (komunikacja miejska i kolej), gdyż został on już szczegółowo opisany w opublikowanym wcześniej artykule „Rozwój transportu publicznego na terenie Wielkiego Kacka”.

RYS HISTORYCZNY I CHARAKTERYSTKA WIELKOKACKICH PLACÓW ZABAW

 Nieodłącznymi elementami budownictwa wielorodzinnego są place zabaw. Są to wydzielone miejsca przeznaczone dla dzieci do zabawy. W Wielkim Kacku i na Karwinach dzieci i ich rodzice nie mogą narzekać na brak atrakcji. Obecnie dostępne są 34 ogólnodostępne place zabaw o różnej charakterystyce. Oprócz tego 8 placów znajduje się na grodzonych osiedlach i 4 na terenie przedszkoli. Z racji ograniczonej dostępności nie ujęto ich w poniższym opracowaniu. Niniejszy tekst ma za zadanie przedstawić historię rozwoju tej formy rekreacji w dzielnicy oraz zaprezentować ogólną charakterystykę tutejszych publicznych placów zabaw. Artykuł opracowano na podstawie badań własnych. Pełny wykaz ogólnodostępnych placów ze szczegółowym opisem i mapą znajduje się na dedykowanej podstronie – Place Zabaw.

WIELKOKACKA MUZYKA LUDOWA

Muzyka ludowa jest jednym z elementów kultury ludowej. Pieśni i melodie przekazywane wyłącznie ustnie przez lud z pokolenia na pokolenie dotyczą głównie życia codziennego wsi. Wybitny etnograf Oskar Kolberg prowadząc swe badania etnograficzne przemierzał całą Polskę odwiedzając setki wsi. W sierpniu 1875 roku podczas pobytu na Kaszubach obył jednodniową wycieczkę do Wielkiego Kacka. Spisał tutaj 11 pieśni ludowych, które były śpiewane we wsi. Od zapomnienia uratować udało się nie tylko treść pieśni, ale także zapis nutowy, dzięki czemu dzisiaj można je bez problemu odtworzyć. Analizując treści piosenek dostrzec można, iż głównym tematem była miłość, zwykle ta nieszczęśliwa. Nasi przodkowie nie przebierali w słowach i nie stronili od wulgaryzmów.  Są też pieśni bardziej romantyczne, pijackie oraz proste ballady. Część z nich znanych było tylko w najbliższej okolicy, a niektóre, śpiewane w różnych innych wersjach, znane były w całym regionie.  

W niniejszym opracowaniu zaprezentowano treści spisanych przez Kolberga jedenastu wielkokackich pieśni ludowych wraz z uproszczonym zapisem nutowym (c-dur) z podziałem na tematykę pieśni. Teksty zapisano w oryginalnym języku, czyli kaszubskim. Należy jednak pamiętać, iż Kolberg używał języka polskiego i pieśni zapisywał fonetycznie, a ówczesny język kaszubski używany przez lud różnił się nieco od ustandaryzowanego znanego dzisiaj, stąd też purystów językowych kłuć może wymowa, czy też zapis niektórych słów, jednak taka forma zapisu najlepiej oddaje klimat tamtych czasów.

NA WIELKOKACKIM DWORZE, historia Wielkiego Kacka, cz.2

 W 1466 roku, po zakończeniu wojny z Krzyżakami, Wielki Kack znalazł się ponownie w granicach Rzeczpospolitej. Po długim okresie zagospodarowywania zniszczeń wojennych okazało się, że wieś zajmowała niewspółmiernie dużą powierzchnię w stosunku do ilości chłopów uprawiających ziemię. Posiadało ją tylko 5 gburów, sołtys, karczmarz i proboszcz. W 1534 roku najbogatsi gospodarze musieli utrzymywać po ok. 100 ha ziemi co przekraczało ich możliwości ,dlatego musieli korzystać z pomocy biedniejszych mieszkańców - chałupników i komorników[i].  Taka sytuacja skłoniła właściciela wsi – biskupa włocławskiego do przekształcenia miejscowości w wieś folwarczaną, zgodnie z ówczesnymi trendami gospodarczymi. W Wielkim Kacku powstał więc baśniowy dwór, a wraz z nim do wsi zawitał dworski sznyt i barwne dworskie życie. Niniejszy artykuł prezentuje okres dziejowy Wielkiego Kacka od powrotu wsi do Rzeczpospolitej (1466) poprzez zabór pruski, aż do kolejnego powrotu do macierzy (1920). W tych ramach czasowych mieści się okres funkcjonowania dworu, którego historia jest głównym tematem artykułu. Dodatkowo treść pracy wzbogacono o szczegółowe opisy innych dziedzin życia wsi.

NAWARZONE PIWO

Myśląc o piwie w Wielkim Kacku pierwszymi skojarzeniami są liczne historyczne lokale rozrywkowe na czele z barem piwnym u Mrówki. Jednak Wielki Kack to także tradycje browarnicze. Wielkokackie piwo warzone było tu przez przeszło 200 lat. Przygotowane opracowanie prezentuje historię funkcjonowania browaru w Wielkim Kacku.

WIELKI KACK JAKO OŚRODEK REKREACJI ZIMOWEJ

Tegoroczna ostra zima sprzyja rekreacji podejmowanej na śniegu. Zróżnicowane ukształtowanie terenu, wysokie położenie względem morza oraz bliskość lasów sprawia, że Wielki Kack jest atrakcyjnym miejscem zimowej rekreacji. Śniegu jest więcej i leży on tu dłużej niż w dzielnicach położonych niżej i bliżej morza, a miejsc do amatorskiego uprawiania sportów zimowych nie brakuje. W niniejszym artykule przedstawiono najpopularniejsze lokalizacje górek do zjazdów na sankach i innych sprzętach oraz miejsca do uprawiania narciarstwa biegowego.

ZA GÓRAMI, ZA LASAMI, historia Wielkiego Kacka cz.1

Dawno, dawno temu, za siedmioma górami, za siedmioma lasami istniała kraina mlekiem i miodem płynąca… Baśniowy wstęp do niniejszego artykułu nie jest oderwany od rzeczywistości. Wszakże  dawne ludy osiedlały się w miejscach przyjemnych człowiekowi. Najdawniejsze dzieje Wielkiego Kacka to jednak wciąż temat, który skrywa w sobie wiele tajemnic. Starożytna, a nawet wczesnośredniowieczna historia nie została należycie udokumentowana stąd też w jej odkrywaniu pozostaje kierowanie się poszlakami i domysłami. Przedstawione opracowanie jest wstępem do historii Wielkiego Kacka. Podejmuje ono próbę uporządkowania posiadanej wiedzy dotyczącej powstawania osady, a następnie wsi.

GDY NASTAWAŁ MROK – WOJNY, ZARAZY, KATAKLIZMY W WIELKIM KACKU

Obecne czasy pandemii koronawirusa to szczególnie trudny okres dla społeczeństwa, także tego zamieszkującego w Wielkim Kacku. Mimo sporych utrudnień w codziennym funkcjonowaniu ciężko jednak mówić tu o prawdziwym dramacie. Nie mniej jednak historia Wielkiego Kacka pamięta inne mroczne wydarzania, które miały tutaj miejsce i pociągnęły za sobą ofiary i poważne zniszczenia. Wojny, zarazy, kataklizmy przez wieki nie oszczędzały kacan. Niniejszy artykuł przybliża sytuacje gdy do Wielkiego Kacka zaglądał prawdziwy diabeł.

WIELKOKACKIE STOSUNKI WODNE

Przy okazji dzisiejszego Śmigusa Dyngusa temat wodny.

Zbiorniki i cieki wodne to charakterystyczne elementy krajobrazu Wielkiego Kacka. Wskazuje na to już sama nazwa dzielnicy pochodząca od rzeki Kaczej (Kaczego Potoku), która w zamierzchłych czasach była całkiem sporych rozmiarów, o czym świadczy głębokość doliny którą dziś płynie ten niepozorny potok.  Sama osada rozwinęła się natomiast wzdłuż dopływu rzeki Kaczej nazywanego dziś Potokiem Źródła Marii. Cieki wodne wpłynęły na architekturę dzielnicy wymuszając budowę takich obiektów jak mosty, kładki i przepusty. Zbiorniki wodne i podmokłe tereny to pamiątki, które zostawił po sobie ustępujący lodowiec. Pozostałe bryły lodu topniały tworząc mniejsze i większe jeziorka. Cała dzielnica naznaczona jest zresztą licznymi żyłami wodnymi. Woda przyczyniała się do rozwoju gospodarczego dawnej wsi – uprawiano rybołówstwo, funkcjonował także młyn wodny. Z biegiem lat niektóre zbiorniki przestały istnieć zmieniając się w podmokłe łąki. Część z nich przetrwała jednak do dzisiejszych czasów. W niniejszym tekście przestawiono wszystkie historyczne i współczesne cieki i zbiorniki wodne Wielkiego Kacka.

DZIEJE FIKAKOWA

Fikakowo to część Wielkiego Kacka znajdująca się na wzgórzu wznoszącym się na wysokość 136 m n.p.m. położona między ulicami: Źródło Marii, Chwaszczyńską i Obwodową. Nazwa pochodzi od kaszubskiego słowa fikak stosowanego jako wykrzyknik wyrażenia wstydu, obrzydzenia, wstrętu, nagany (np."fikak, fikak, wstydź się!"). Dawniej, niezamieszkałe wzgórze znajdujące się w pewnej odległości od zabudowań Wielkiego Kacka pokryte łanami zbóż i polnymi kwiatami stanowiło bowiem doskonałe miejsce spotkań młodzieży, która mogła tu swobodnie spędzać wolny czas. Na Kaszubach stosowano też nazwę Fikakowo do określenia fikcyjnej wsi np. w przypadku kiedy nie chcieli zdradzić z jakiej miejscowości pochodzą. Niniejszy artykuł ma zadanie przedstawić historię Fikakowa, które w krótkim czasie z malowniczego wzgórza przekształciło się w nowoczesne osiedle mieszkaniowe. Tekst wzbogacono zdjęciami oraz mapkami. 

HISTORIA I ROZWÓJ KARWIN

Karwiny to jedna z 21 dzielnic Gdyni. Przed przyłączeniem do granic miasta w 1953 roku, Karwiny stanowiły integralną część Wielkiego Kacka. Mimo, iż współcześnie Wielki Kack i Karwiny to dwie oddzielne dzielnice, to po dziś dzień stanowią jeden wspólny organizm przestrzenny, który przecięty jest główną miejską arterią – ul. Chwaszczyńską przechodzącą w ul. Wielkopolską.  Wielkim Kackiem określa się tereny położone na południe od traktu, a Karwinami na północ od ulicy. Niniejszy artykuł ma za zadanie przedstawić dzieje tych terenów, które należą właśnie do Karwin.

SPACERY PO WIELKIM KACKU I PO LESIE

Okres wakacyjny sprzyja organizacji wycieczek. Warto więc w tym czasie zapoznać się z miejscami, których wcześniej nie miało się okazji jeszcze odwiedzić. Niniejszy artykuł przedstawia 4 propozycje spacerów po Wielkim Kacku. Trzy trasy to typowe krajoznawcze wędrówki leśne, natomiast jedna trasa ma charakter historyczno-krajoznawczy i obejmuje wszystkie najważniejsze obiekty znajdujące się w dzielnicy. Opisy wzbogacono o mapę i zdjęcia.

KOLEJOWY WIELKI KACK

Historia kolei na Wielkim Kacku liczy już 98 lat. Przez ten czas kolejowy klimat na stałe wkomponował się życie dzielnicy. Wiele elementów dawnej kolei zostało zachowanych do dnia dzisiejszego stanowiąc ogromną wartość dla miłośników transportu szynowego. Dzieje wielkokackiej kolei są niezwykle barwne. Zostały one opisane w niniejszym opracowaniu i wzbogacone zdjęciami oraz mapą.

POTENCJAŁ TURYSTYCZNY WIELKIEGO KACKA - dawna wieś, zabytkowy kościół, Jezioro Kackie, Lisia Góra, Źródło Marii, linia kolejowa

Wielki Kack znajduje się na uboczu gdyńskich atrakcji turystycznych. Jego atrakcyjność w zestawieniu z nadmorskimi dzielnicami Gdyni jest stosunkowo niewielka. Mimo to wytrawny turysta doceni wielkokackie walory turystyczne, a jego atrakcje wciąż czekają na odkrycie przez zwykłego mieszkańca Gdyni. Interesujące miejsca odnajdą tu miłośnicy przyrody, historii, architektury, czy też pasjonaci kolei. Wielki Kack jest także rajem dla fanów krajoznawczych wycieczek. W niniejszym artykule opisano i zobrazowano najważniejsze atrakcje turystyczne Wielkiego Kacka. Dla koneserów na stronie utworzono natomiast zakładkę  „Turystyka”, gdzie odnotowano wszystkie interesujące miejsca na wielkokackiej mapie.

ŻYCIE RELIGIJNE W WIELKIM KACKU

Mówiąc o życiu religijnym mieszkańców Wielkiego Kacka myślimy przede wszystkim o religii katolickiej.  O przedchrześcijańskich miejscach kultu autochtonów niewiele wiadomo. Przypuszczalnie ośrodek kultu znajdować się mógł na górze położonej nieopodal Wielkiego Kacka obecnej zwanej Donas. Święty gaj, a później także chram mieściły się na niedalekiej Kępie Redłowskiej. W okolicach Bernardowa archeolodzy odnaleźli ślady po dawnym cmentarzysku.  Dawne wierzenia przetrwały w folklorze  - w wierze w błędne ogniki, czarownice, zmory, Borówca, Borową Ciotkę, a także w obrzędowości. Chrześcijańska historia Wielkiego Kacka zaczyna się po 1353 roku, kiedy ustanowiono tu pierwszą parafię. Oczywiście chrześcijaństwo zadomowiło się tu już wcześniej (prawdopodobnie w XII w.). W niniejszym opracowaniu przedstawiono historię i stan obecny chrześcijańskich obiektów sakralnych występujących na Wielkim Kacku oraz religijność mieszkańców. Praca powstała w oparciu o fachową literaturę przedmiotu oraz obserwację współczesnych zachowań religijnych.

ROK OBRZĘDOWY NA WIELKIM KACKU

Tradycyjny rok obrzędowy występujący na Wielkim Kacku powstał na bazie kaszubskiego roku obrzędowego, którego rytm wyznaczają rok liturgiczny i tradycyjne obrzędy agrarne. Urozmaicony został lokalnymi zwyczajami. Bowiem mimo wspólnej kultury występującej na terenie całych Kaszub, zauważalne są pewne różnice w obrzędach dla poszczególnych miejscowości. Pierwsza część artykułu ma za zadanie przedstawić typowe dla Wielkigo Kacka zwyczaje związane z rokiem obrzędowym panujące w okresie międzywojennym, czyli ostatnim czasie zanim do Gdyni i okolic przybyli emigranci z różnych części kraju, sprowadzając swoje zwyczaje, które z czasem uległy wymieszaniu z miejscowymi.  Celem drugiej części artykułu jest prezentacja obecnie występujących zwyczajów, na których wpływ miały nie tylko miejscowe tradycje i przyzwyczajenia emigrantów, ale także kultura masowa i massmedia. Współcześnie bowiem obserwuje się unifikację zwyczajów w skali nie tylko regionu, ale całego kraju. Przy tworzeniu pracy wykorzystano materiał źródłowy w postaci literatury przedmiotu, a także przeprowadzono badania własne. Całość wzbogacono zdjęciami.

CMENTARZE WIELKIEGO KACKA

Artykuł z okazji rocznicy bloga.

Podczas badań archeologicznych przeprowadzonych na terenie Wielkiego Kacka w latach 50-tych i 60-tych XX wieku natrafiono na cmentarzysko pochodzące z wczesnego średniowiecza i na pogańskie groby skrzynkowe.  Wielki Kack posiada więc bogate tradycje dotyczące szacunku do zmarłych. Na przestrzeni wieków powstało tu kilka różnych cmentarzy związanych nie tylko z autochtoniczną ludością, ale także z wydarzeniami historycznymi. W artykule opisano wszystkie istniejące i nieistniejące cmentarze znajdujące się w granicach interesującego nas obszaru.

WIELKOKACKI SPORT

                                        

Uprawianie sportu jest podstawową formą spędzania czasu wolnego. Wielkokacanie trudnią się nim już od przeszło stu lat, kiedy to zaczęły powstawać pierwsze obiekty i stowarzyszenia sportowe. Także i dzisiaj na Wielkim Kacku oraz na Karwinach istnieją ośrodki treningowe i kluby sportowe, a także obiekty umożliwiające uprawianie sportu. Niestety, stan większości boisk można określić jako niezadowalający. Brakuje też obiektu, na którym przeprowadzać można by było oficjalne zawody sportowe, choć w przeszłości istniał tu np. niewielki stadion, który był świadkiem ligowych rozgrywek piłkarskich.  Poniższe opracowanie składa się z dwóch części. W pierwszej omówiono historię i stan obecny klubów i szkółek sportowych działających na terenie Wielkiego Kacka, natomiast w drugiej skupiono się na historii oraz współczesności boisk i innych obiektów sportowych. Przy powstawaniu opracowania korzystano z literatury przedmiotu oraz przeprowadzono obszerne badania własne. Tekst wzbogacono zdjęciami współczesnych boisk oraz mapą boisk.

Spoczywaj w pokoju

W dniu dzisiejszym, w wieku 78 lat, odszedł od nas ks. prałat Ryszard Kwiatek. Z Wielkim Kackiem i parafią p.w. Św. Wawrzyńca związany od 1989 roku.Wielki człowiek i wspaniały ksiądz. Duchowy przywódca wielkokackich Kaszubów odznaczony Srebną Tabakierą Abrahama. Lokalny autorytet , któremu miejscowa społeczność tak wiele zawdzięcza. Świeć Panie nad Jego duszą.

WIELKOKACKIE NAZWY CZĘŚĆ 2 – NAZWY MIEJSCOWE

Człowiek zamieszkujący dane terytorium chcąc określić konkretne miejsca musiał stworzyć im odpowiednie nazwy. Głównie pochodziły one od charakterystycznych cech miejsca lub też od ludzi zamieszkujących dany teren. Dotyczyły zarówno osad ludzkich, cieków i zbiorników wodnych, łąk i pól, gór, lasów, miejsc pracy i charakterystycznych obiektów. Nazywano tylko miejsca mające jakieś znaczenie dla miejscowej ludności. Nazwy własne stanowią doskonałe odbicie historii i tradycji danego terenu. Dzięki nim możemy się dowiedzieć jak w odległych czasach nasi przodkowie postrzegali otaczający ich świat. Wielkokackie nazwy przeważnie wywodzą się z języka kaszubskiego, zauważalne są także wpływy polskie i niemieckie. W niniejszych artykule opisano wszystkie nazwy występujące dawniej i obecnie na terenie Wielkiego Kacka rozumianego w szerszym ujęciu, czyli uwzględniając jego  granice w różnych okresach czasu. Część terenów dzisiaj leży już bowiem poza Wielkim Kackiem, a niektóre zostały dopiero stosunkowo niedawno do niego przyłączone. Zamieszczono też mapę mającą na celu ułatwienie identyfikacji danego miejsca. Przy tworzeniu pracy korzystano z różnych źródeł: literatury fachowej, starych i współczesnych map oraz wiedzy autochtonów. Warto zauważyć, że ze względu na ubogi stan wiedzy ogólnej na temat wielu zapomnianych już nazw opracowanie może wydawać się niekompletne dlatego stale jest aktualizowane o nowe informacje. 

WIELKOKACKIE NAZWY CZĘŚĆ 1 – ULICE

Każda społeczność zamieszkująca dany obszar musi określić nazwami poszczególne części zajmowanego przez siebie rejonu. Wynika to z konieczności ustalania lokalizacji danego podmiotu. W najdawniejszych czasach używano głównie nazw dla charakterystycznych obiektów takich jak wzniesienia, lasy, łąki, cieki wodne, siedliska ludzi. Z czasem swoje nazwy uzyskały też ciągi komunikacyjne. Tworzyli je sami mieszkańcy utrwalając w swojej świadomości przez kolejne lata i pokolenia. Oficjalne nazwy ulic na Wielkim Kacku pojawiły się dopiero w dwudziestoleciu międzywojennym i uwzględniały tradycyjne nazewnictwo miejscowej ludności. System dróg zmieniał się na przestrzeni lat. Przez wiele wieków utrzymywał się ich pierwotny układ, jednak pierwsze znaczące zmiany, wymuszone przez wzrost liczby mieszkańców oraz zbudowanie linii kolejowych, zaszły w dwudziestoleciu międzywojennym. Rozwój budownictwa spowodował kolejne duże modyfikacje w latach 70-tych, 80-tych i 90-tych. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie historii i nazw wszystkich ulic istniejących współcześnie i dawniej na terenie Wielkiego Kacka. Przy tworzeniu pracy wykorzystano literaturę przedmiotu, wspomnienia mieszkańców i uchwały Rady Miasta. Przeanalizowano także wszystkie znane mapy, na których widnieje Wielki Kack wydane począwszy od XVIII wieku.  

KASZËBSCZI WIÔLDŻI KACK

Wielki Kack to jedna z najbardziej kaszubskich dzielnic Gdyni. Bez wątpienia kaszubski klimat najmocniej czuć właśnie na tym obszarze - prężnie działa tu koło Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, odbywają się kaszubskie festyny, a w kościele odprawiane są msze w języku kaszubskim. Język ten jest obecny także na ulicach, a ich nazwy związane są z kaszubszczyzną. W niniejszym artykule zaprezentowano obecność kultury kaszubskiej w Wielkim Kacku w ujęciu historycznym oraz współczesnym. 

WIELKOKACKIE STRASZKI

Wielki Kack, podobnie jak inne kaszubskie miejscowości o długiej historii, bogaty jest w liczne opowieści, legendy i bajania związane z nadprzyrodzonymi siłami. Demony, zjawy, duchy, magiczne miejsca, legendarne skarby to tematy, które do dzisiaj pobudzają wyobraźnie tutejszych mieszkańców. W niniejszym artykule przedstawiono znane mniej lub bardziej niesamowite historie przekazywane przez Kacan. Do większości z nich należy podchodzić z pewną dozą ostrożności. Jednak niezależnie od tego, czy są one prawdziwe, czy też są tylko wytworem ludzkiej fantazji ubarwiają one codzienną prozę życia.

ROZWÓJ TRANSPORTU PUBLICZNEGO NA TERENIE WIELKIEGO KACKA

Do Wielkiego Kacka obecnie docierają trzy rodzaje transportu publicznego – pociągi, autobusy oraz trolejbusy. Komunikację kolejową organizuje PKP SKM, komunikację autobusową ZKM Gdynia, PKS Gdynia, PKS Bytów oraz Gryf Żukowo, natomiast komunikację trolejbusową ZKM Gdynia. W niniejszym opracowaniu przedstawiono historię rozwoju oraz stan obecny każdego rodzaju komunikacji. Poszczególne rozdziały dotyczą komunikacji kolejowej, komunikacji autobusowej regionalnej, komunikacji miejskiej oraz komunikacji prywatnej. Tekst okraszono tabelami, mapkami oraz zdjęciami.

GASTRONOMIA WIELKIEGO KACKA

Wielki Kack pochwalić się może bogatymi tradycjami gastronomicznymi. Pierwsze gospody powstawały tu już w średniowieczu. Jednak największy rozwój tej dziedziny gospodarki miał miejsce w pierwszej dekadzie XXI wieku, kiedy to otwierano kolejne lokale rozrywkowe oraz gastronomiczne. W obecnych czasach rynek mocno się skonsolidował, a istniejące jeszcze niewielkie knajpki borykają się z problemami frekwencyjnymi. W niniejszym artykule przedstawiona została historia wielkokackiej gastronomii oraz jej stan obecny.

BAR MRÓWKA

Miniony 2017 rok okazał się być bardzo smutny dla wszystkich piwoszy z południowej Gdyni. Po wielu latach działalności do historii przeszedł legendarny Bar Mrówka działający w budynku przy ul. Wielkopolskiej 350. Po kuflotece pozostała wielka pustka, której nie w sposób wypełnić. Miejsce to bowiem wychowało wiele pokoleń miejscowych piwoszy, a wraz z nim zniknęło miejsce integracji, których tak brakuje na Karwinach. A pijalnia działała w tym miejscu przecież od niepamiętnych czasów. Przypomnijmy więc sobie długą historię wzlotów i upadków najważniejszego miejsca Wielkiego Kacka.